08.000
Karna Parva - Kumbhaghonam edition
८.००१ शिबिराद्धास्तिनपुरमुपगतवता सञ्जयेन धृतराष्ट्रंप्रति कर्णादिनिधनकथनम्॥ तच्छ्रवणेन मूर्च्छामुपगतवतो धृतराष्ट्रस्य सञ्जयादिभिराश्वासनम्॥
८.००२ धृतराष्ट्रेण निजसेनायां निहतानां नामनिवेदनं चोदितेन सञ्जयेन तत्कथनम्॥
८.००३ सञ्जयेन धृतराष्ट्रम्पति युद्धे निहतानां परेषां नामकथनम्॥
८.००४ सञ्जयेन धृतराष्ट्रम्प्रति हतावशिष्टानां नामकथनम्॥
८.००५ धृतराष्ट्रेण कर्णगुणानुवर्णनपूर्वकं शोचनम्॥
८.००६ कर्णवधश्रवणानन्तरीयकधृतराष्ट्रप्रवृत्तिं पृष्टेन वैशम्पायनेन कर्णदुर्योधनस्तुतिनिन्दापूर्वकं सञ्जयम्प्रति कर्णार्जुनयुद्धकथनचोदनारूपधृतराष्ट्रप्रवृत्तिकथनम्॥
८.००७ अश्वत्थामवचनाद्दुर्योधनेन सैनापत्येऽभिषिक्तेन कर्णेन रणाय सेनानियोजनम्॥
८.००८ कर्णार्जुनाक्ष्यां व्यूहरचनापूर्वकं रणाय निर्याणम्॥
८.००९ सङ्कुलयुद्धम्॥ भीमेन क्षेमधूर्तिवधः॥
८.०१० द्वन्द्वयुद्धम्॥ सात्यकिना विन्दानुविन्दवधः॥
८.०११ प्रतिविन्ध्यश्रुतकर्मक्ष्यां चित्रचित्रसेनयोः संहारः॥
८.०१२ भीमाश्वत्थाम्नोर्युद्धम्॥
८.०१३ शल्येन श्रुतकीर्तिपराजयः॥
८.०१४ सहदेवेन दुःशासनपराजयः॥
८.०१५ कर्णनकुलयोर्युद्धम्॥ कर्णेन नकुलस्य पराभावनपूर्वकं सोपहासमधिक्षेपः॥
८.०१६ युयुत्सूलूकयोर्युद्धम्॥ शकुनिसुतसोमयोर्युद्धम्॥
८.०१७ कृपकृतवर्मक्ष्यां धृष्टद्युम्नशिखण्डिनोः पराजयः॥
८.०१८ अर्जुनेन संशप्तकपराजयः॥
८.०१९ सङ्कुलयुद्धम्॥
८.०२० युधिष्ठिरेण दुर्योधनपराजयः॥
८.०२१ सङ्कुलयुद्धम्॥ षोडशदिवसयुद्धोपसंहारः॥
८.०२२ कृष्णतुल्यसारथेरभावात्स्वस्यार्जुनान्न्यूनतां मन्यमानेन कर्णेन दुर्योधनं प्रति शल्यस्य सारथ्ये नियोजनचोदना॥
८.०२३ दुर्योधनप्रार्थनया शल्येन कृच्छ्रात्कर्णरथसारथ्यकरणाक्ष्युपगमः॥
८.०२४ दुर्योधनेन शल्यम्प्रति त्रिपुरासुरकथाकथनारम्भः॥ त्रिपुरासुरोपद्रुतैर्देवैः स्तुल्या रुद्रप्रसादनम्॥
८.०२५ देवै रुद्रवचनात्तस्य स्वस्वार्धबलदानपूर्वकं त्रिपुरसंहारायाभिषेचनम्॥
८.०२६ देबानामाज्ञया विश्वकर्मणा भूम्यादिसाधनै रुद्राय रथनिर्माणम्॥
८.०२७ देवानां प्रार्थनया ब्रह्मणा रुद्ररथसारथ्यकरणम्॥ रुद्रेण त्रिपुरदहनम्॥ दुर्योधनेन दृष्टान्तप्रदर्शनपूर्वकं शल्यम्प्रति कर्णरथसारथ्यकरणप्रार्थना॥
८.०२८ दुर्योधनेन कर्णसारथ्ये शङ्कमानं शल्यम्प्रति परशुरामचरित्रकीर्तनपूर्वकं कर्णस्य तदन्तेवासित्वादिगुणवत्तया तत्सारथ्य करणे दोषाभावप्रतिपादनम्॥
८.०२९ दुर्योधनप्रार्थितेन शल्येन समयकरणपूर्वकं कर्णरथसारथ्यस्वीकरणम्॥
८.०३० शल्येन सारथीभूयाधिष्ठितं रथमधिष्ठाय कर्णस्य रणाय निर्याणम्॥
८.०३१ कर्णस्य रणप्रयाणकाले दुर्निमित्तप्रादुर्भावः॥ कर्णेनात्मश्लाघनपूर्वकं पार्थवधे प्रतिज्ञाते तदसहमानेन शल्येनार्जुनप्रशंसनपूर्वकं कर्णोपालम्भः॥
८.०३२ कर्णेन स्वस्यार्जुनप्रदर्शकाय तदभिमतपारितोषिकप्रदानप्रतिज्ञानम्॥
८.०३३ कर्णगर्वोक्तिमसहमानेन शल्येन तद्ग्रर्हणम्॥
८.०३४ कर्णेन मर्मोद्धाटनपूर्वकं शल्यगर्हणम्॥
८.०३५ शल्येन कर्णंप्रति हंसकाकीयाख्यानकथनम्॥
८.०३६ कर्णेन शल्यम्प्रति स्वस्य परशुरामात् तथा कुतश्चिद्ब्राह्मणाच्च शापप्राप्तिकथनम्॥
८.०३७ कर्णेन सोपहासं शल्यगर्हणम्॥
८.०३८ शल्यकर्णयोर्वाक्कलहः॥ दुर्योधनेन तयोः सान्त्वनम्॥
८.०३९ शल्यकर्णयोः संवादः॥ सेनाद्वयस्य परस्परमेलनम्॥
८.०४० दुर्योधनेन सेनाप्रोत्साहनम्॥ भीमेन दुर्योधनपराजयपूर्वकं गजानीकवधः॥
८.०४१ सेनाद्वये व्यूहरचनावर्णनम्॥
८.०४२ सङ्कुलयुद्धम्॥
८.०४३ सङ्कुलयुद्धम्॥
८.०४४ कर्णेन युधिष्ठिरस्य पराजयपूर्वकमपहासः॥ सङ्कुलयुद्धम्॥
८.०४५ कर्णं पराजित्य जिघांसोर्भीमस्य शल्येन हेतुकयहपूर्वकं निषेधनम्॥
८.०४६ भीमकर्णयोर्युद्धम्॥ भीमेन दुर्योधनानुजानां कतिपयानां हननम्॥ सङ्कुलयुद्धं च॥
८.०४७ सङ्कुलयुद्धम्॥
८.०४८ अर्जुनस्य संशप्तकैर्युद्धम्॥
८.०४९ सङ्कुलयुद्धम्॥
८.०५० सङ्कुलयुद्धम्॥ अश्वत्थाम्ना युधिष्ठिरपराजयः॥
८.०५१ सङ्कुलयुद्धम्॥
८.०५२ संशप्तकैर्युध्यमानस्य पार्थस्याश्वत्थाम्नाऽऽह्नानम्॥ तयोर्युद्धम्॥
८.०५३ अर्जुनेनाश्वत्थामपराजयः॥
८.०५४ अर्जुनेन दण्डदण्डधारयोर्वधः॥
८.०५५ अर्जुनेन संशप्तकानां वधः॥
८.०५६ अश्वत्थाम्ना पाण्ड्यवधः॥
८.०५७ सङ्कुलयुद्धम्॥
८.०५८ अर्जुनस्य द्रौणिग्रस्तधृष्टद्युम्नरक्षणपूर्वकं द्रौणिं निर्जित्य संशप्तकान्प्रति गमनम्॥
८.०५९ सङ्कुलयुद्धम्॥
८.०६० गजयुद्धम्॥ सङ्कुलयुद्धम्॥
८.०६१ कृष्णेनार्जुनम्प्रति कुरूणां युधिष्ठिरग्रहणोद्यमकथनम्॥
८.०६२ कृष्णेनार्जुनम्प्रति युधिष्ठिरस्य कर्णेन पराभवकथनपूर्वकं कर्णयुद्धप्रदर्शनम्॥ तथा भीमसेनयुद्धप्रदर्शनम्॥
८.०६३ रणाय राज्ञां द्वन्द्वीभावः॥ कर्णेन शिखण्डिपराजयः॥ धृष्टद्युम्नदुःशासनयोर्युद्धम्॥
८.०६४ सङ्कुलयुद्धम्॥
८.०६५ सङ्कुलयुद्धम्॥
८.०६६ कर्णबाणपीडितस्य युधिष्ठिरस्य विश्रमाय स्वशिबिरप्रवेशः॥
८.०६७ पार्थेनाश्वत्थाम्नि पराजिते कर्णेन भार्गवास्त्रप्रयोगात्पाण्डवसेनापीडनम्॥
८.०६८ कर्णबाणव्यथापनोदनाय युधिष्ठिरं शिबिरगतं विज्ञाय शत्रुनिग्रहे भीमनियोजनपूर्वकमर्जुनेन सह श्रीकृष्णस्य तत्समीपं प्रति गमनम्॥
८.०६९ युधिष्ठिरेण कर्णशरविक्षतस्यात्मनो दिदृक्षया स्वशिबिरमुपागतौ कृष्णार्जुनौ दृष्ट्वा पार्थेन राधेयस्य वधभ्रमेण पार्थस्य प्रशंसनम्॥
८.०७० अर्जुनेन स्ययुद्धानुवादपूर्वकं युधिष्ठिरम्प्रति कर्णवधप्रतिज्ञानम्॥
८.०७१ कर्णस्यामारणज्ञानाद्रुष्टेन युधिष्ठिरेण अर्जुनम्प्रति गर्हणपूर्वकं कृष्णकरे गाण्डीवदानचोदना॥
८.०७२ तेन तन्निवेदनम्॥ कृष्णेन वधप्रतिनिधित्वेन युधिष्ठिराधिक्षेप॥
८.०७३ युधिष्ठिराधिक्षेपादात्मवधोद्यतं पार्थं प्रति कृष्णेन तत्प्रतिनिधितया आत्मप्रशंसनचोदना॥ अर्जुनेनात्मप्रशंसनानन्तरं युधिष्ठिरक्षमापनम्॥
८.०७४ अर्जुनकृतावमानाद्वनं यियासोर्युधिष्ठिरस्य कृष्णेन परिसान्त्वनम्॥
८.०७५ अर्जुनेन स्वावमानितस्य युधिष्ठिरस्य प्रसादनम्॥ अर्जुनेन युधिष्ठिराग्रे कर्णवधप्रतिज्ञानम्॥
८.०७६ कर्णेन योद्धुंनिर्गच्छतोऽर्जुनस्य शुभनिमित्तप्रादुर्भावः॥ श्रीकृष्णेनार्जुनस्य प्रोत्साहनम्॥
८.०७७ कृष्णेनार्जुनम्प्रति भीष्मादियुद्धनिधनप्रकारानुवादपूर्वकं तेषां वधे तस्यैव मुख्यकारणत्वकथनम्॥ वाल्यात्प्रभूति दुर्योधनापनयानुस्मराणपूर्वकं सर्वत्र कर्णस्यैव मूलतया महापराधित्वद्योतनेन तस्यावश्यं हननविधानम्॥
८.०७८ अर्जुनेन कृष्णाग्रे कर्णवधानन्तरभाव्यर्थानुवर्णनपूर्वकं तद्वधप्रतिज्ञा॥
८.०७९ द्वन्द्वयुद्धम्॥
८.०८० भीमसेनविशोकयोः संवादः॥
८.०८१ पार्थपराक्रमः॥ भीमेन दुर्योधनचोदितस्य शकुनेः पराजयः॥
८.०८२ कर्णपराक्रमवर्णनम्॥
८.०८३ पार्थचोदनया कृष्णेन कर्णसमीपम्प्रति रथप्रापणम्॥ शल्येन कर्णप्रोत्साहनम्॥ कर्णेन पार्थप्रशंसनपूर्वकं तद्वधप्रतिज्ञा॥ सङ्कुलयुद्धम्॥
८.०८४ सङ्कुत ॥
८.०८५ सङ्कुलयुद्धम्॥
८.०८६ सङ्कलयुद्धम्॥ भीमदुःशासनयोः समागमः संवादश्च॥
८.०८७ भीमेन राज्ञां समक्षं दुःशासनवक्षसो रक्तपानम्॥
८.०८८ दुःशासनवधक्रोधादात्मनामभिद्रुतदतां तदनुजानां भीमेन वधः॥ दुःशासनादिनिधनाद्बिश्यतः कर्णस्य शल्येन प्रोत्साहनम्॥ सङ्कुलयुद्धम्॥
८.०८९ सङ्कुलयुद्धम्॥
८.०९० अर्जुनेन कर्णसूनोर्वृषसेनस्य वधः॥
८.०९१ रणाय कर्णार्जुनयोः समागमः॥ तदवलोकनाय दिवि देवगन्धर्वादीनां समागमः॥ देवासुरादीनां कर्णार्जु नसमाश्रयणेन द्वैधीभावः॥
८.०९२ कर्णार्जुनसमाश्रयात् लोकक्षयभीरुणा प्रजापतिना ब्रह्माणं प्रति उभयोः साम्येन जयप्रार्थना॥ इन्द्रेण सकारणनिरूपणमर्जुनस्यैव जये प्रार्थिते ब्रह्मेशानाभ्यां तदङ्गीकारे देवैर्हर्षात्पुष्पवर्षणम्॥
८.०९३ शल्यकर्णयोः सँलापः॥ कृष्णार्जुनयोः सँलापः॥ अर्जुनेन कृष्णम्प्रति स्वसामर्थ्यकथनम्॥
८.०९४ कर्णाल्लंनयोर्युद्धारम्भः॥ द्रौणिना दुर्योधनाय हिताख्यानम्॥ तेन तदनादृत्य रणाय सेनानियोजनम्॥
८.०९५ रणे कर्णस्यार्जुनसाम्यमसहमानेन भीमेन सकोपं पार्थप्रोत्साहनम्॥
८.०९६ कर्णे युधि वर्धमाने कृष्णेनार्जुनप्रोत्साहनम्॥ ततोऽर्जुनेन स्वसामर्थ्यप्रकाशनम्॥
८.०९७ रणे हीयमानेन कर्णेनार्जुनस्य शिरो लक्षीकृत्य नागास्त्रप्रयोगः॥ कृष्णेन पार्थरथे पादनिपीडनेन धरण्यां किञ्चिन्निमज्जिते तदस्त्रेण शिरोवर्जं पार्थकिरीटमात्रापहारः॥ कर्णस्य रथचक्रे विप्रशापात् धरण्यां निमग्ने तदुद्दिधीर्षया तेनपार्थंप्रति मुहूर्तमयुद्धप्रार्थनम्॥
८.०९८ पार्थाय धर्मानुवादकं कर्णंम्प्रति कृष्णेन तत्कृतदुष्कृतानुस्मारणपूर्वकं मर्मोद्धाटनम्॥ कर्णेन स्वबाणाहतिनिर्विण्णेऽर्जुने तदन्तरे रथादवरुह्य तच्चक्रोद्धरणोद्यमः॥ तदन्तरे कृष्णचोदनया पार्थेन कर्णशिरश्छेदः॥
८.०९९ शल्येन कर्णमरणाद्व्याकुलमनसो दुर्योधनस्य समाश्वासनम्॥ तथा तम्प्रति रणाङ्कणवर्णनम्॥ देवगन्धर्वादीनां स्वस्वस्थानगमनम्॥
८.१०० कर्णवधानन्तरं कृष्णार्जुनयोर्युधिष्ठिरसमीपगमनम्॥
८.१०१ कर्णवधानन्तरमर्जुनेन युधिष्ठिराभिवादनम्॥ तेन कृष्णार्जुनप्रशंसनम्॥ कृष्णयुधिष्ठिरसंवादः॥