07.165
सञ्जय उवाच॥
क्रूरमायोधनं जज्ञे तस्मिन्राजसमागमे। रुद्रस्येव हि क्रुद्धस्य निघ्नतस्तु पशून्यथा ॥७-१६५-१॥
हस्तानामुत्तमाङ्गानां कार्मुकाणां च भारत। छत्राणां चापविद्धानां चामराणां च संयुगे ॥७-१६५-२॥
भग्नचक्रै रथैश्चापि पातितैश्च महाध्वजैः। सादिभिश्च हतैः शूरैः सङ्कीर्णा वसुधाभवत् ॥७-१६५-३॥
बाणपातनिकृत्तास्तु योधास्ते कुरुसत्तम। चेष्टन्तो विविधाश्चेष्टा व्यदृश्यन्त महाहवे ॥७-१६५-४॥
वर्तमाने तथा युद्धे घोरे देवासुरोपमे। अब्रवीत्क्षत्रियांस्तत्र धर्मराजो युधिष्ठिरः ॥ अभिद्रवत संयत्ताः कुम्भयोनिं महारथाः ॥७-१६५-५॥
एष वै पार्षतो वीरो भारद्वाजेन सङ्गतः। घटते च यथाशक्ति भारद्वाजस्य नाशने ॥७-१६५-६॥
यादृशानि हि रूपाणि दृश्यन्ते नो महारणे। अद्य द्रोणं रणे क्रुद्धः पातयिष्यति पार्षतः ॥ ते यूयं सहिता भूत्वा कुम्भयोनिं परीप्सत ॥७-१६५-७॥
युधिष्ठिरसमाज्ञप्ताः सृञ्जयानां महारथाः। अभ्यद्रवन्त संयत्ता भारद्वाजं जिघांसवः ॥७-१६५-८॥
तान्समापततः सर्वान्भारद्वाजो महारथः। अभ्यद्रवत वेगेन मर्तव्यमिति निश्चितः ॥७-१६५-९॥
प्रयाते सत्यसन्धे तु समकम्पत मेदिनी। ववुर्वाताः सनिर्घातास्त्रासयन्तो वरूथिनीम् ॥७-१६५-१०॥
पपात महती चोल्का आदित्यान्निर्गतेव ह। दीपयन्तीव तापेन शंसन्तीव महद्भयम् ॥७-१६५-११॥
जज्वलुश्चैव शस्त्राणि भारद्वाजस्य मारिष। रथाः स्वनन्ति चात्यर्थं हयाश्चाश्रूण्यवासृजन् ॥७-१६५-१२॥
हतौजा इव चाप्यासीद्भारद्वाजो महारथः। ऋषीणां ब्रह्मवादानां स्वर्गस्य गमनं प्रति ॥ सुयुद्धेन ततः प्राणानुत्स्रष्टुमुपचक्रमे ॥७-१६५-१३॥
ततश्चतुर्दिशं सैन्यैर्द्रुपदस्याभिसंवृतः। निर्दहन्क्षत्रियव्रातान्द्रोणः पर्यचरद्रणे ॥७-१६५-१४॥
हत्वा विंशतिसाहस्रान्क्षत्रियानरिमर्दनः। दशायुतानि तीक्ष्णाग्रैरवधीद्विशिखैः शितैः ॥७-१६५-१५॥
सोऽतिष्ठदाहवे यत्तो विधूम इव पावकः। क्षत्रियाणामभावाय ब्राह्ममात्मानमास्थितः ॥७-१६५-१६॥
पाञ्चाल्यं विरथं भीमो हतसर्वायुधं वशी। अविषण्णं महात्मानं त्वरमाणः समभ्ययात् ॥७-१६५-१७॥
ततः स्वरथमारोप्य पाञ्चाल्यमरिमर्दनः। अब्रवीदभिसम्प्रेक्ष्य द्रोणमस्यन्तमन्तिकात् ॥७-१६५-१८॥
न त्वदन्य इहाचार्यं योद्धुमुत्सहते पुमान्। त्वरस्व प्राग्वधायैव त्वयि भारः समाहितः ॥७-१६५-१९॥
स तथोक्तो महाबाहुः सर्वभारसहं नवम्। अभिपत्याददे क्षिप्रमायुधप्रवरं दृढम् ॥७-१६५-२०॥
संरब्धश्च शरानस्यन्द्रोणं दुर्वारणं रणे। विवारयिषुराचार्यं शरवर्षैरवाकिरत् ॥७-१६५-२१॥
तौ न्यवारयतां श्रेष्ठौ संरब्धौ रणशोभिनौ। उदीरयेतां ब्राह्माणि दिव्यान्यस्त्राण्यनेकशः ॥७-१६५-२२॥
स महास्त्रैर्महाराज द्रोणमाच्छादयद्रणे। निहत्य सर्वाण्यस्त्राणि भारद्वाजस्य पार्षतः ॥७-१६५-२३॥
स वसातीञ्शिबींश्चैव बाह्लीकान्कौरवानपि। रक्षिष्यमाणान्सङ्ग्रामे द्रोणं व्यधमदच्युतः ॥७-१६५-२४॥
धृष्टद्युम्नस्तदा राजन्गभस्तिभिरिवांशुमान्। बभौ प्रच्छादयन्नाशाः शरजालैः समन्ततः ॥७-१६५-२५॥
तस्य द्रोणो धनुश्छित्त्वा विद्ध्वा चैनं शिलीमुखैः। मर्माण्यभ्यहनद्भूयः स व्यथां परमामगात् ॥७-१६५-२६॥
ततो भीमो दृढक्रोधो द्रोणस्याश्लिष्य तं रथम्। शनकैरिव राजेन्द्र द्रोणं वचनमब्रवीत् ॥७-१६५-२७॥
यदि नाम न युध्येरञ्शिक्षिता ब्रह्मबन्धवः। स्वकर्मभिरसन्तुष्टा न स्म क्षत्रं क्षयं व्रजेत् ॥७-१६५-२८॥
अहिंसा सर्वभूतेषु धर्मं ज्यायस्तरं विदुः। तस्य च ब्राह्मणो मूलं भवांश्च ब्रह्मवित्तमः ॥७-१६५-२९॥
श्वपाकवन्म्लेच्छगणान्हत्वा चान्यान्पृथग्विधान्। अज्ञानान्मूढवद्ब्रह्मन्पुत्रदारधनेप्सया ॥७-१६५-३०॥
एकस्यार्थे बहून्हत्वा पुत्रस्याधर्मविद्यथा। स्वकर्मस्थान्विकर्मस्थो न व्यपत्रपसे कथम् ॥७-१६५-३१॥
स चाद्य पतितः शेते पृष्टेनावेदितस्तव। धर्मराजेन तद्वाक्यं नातिशङ्कितुमर्हसि ॥७-१६५-३२॥
एवमुक्तस्ततो द्रोणो भीमेनोत्सृज्य तद्धनुः। सर्वाण्यस्त्राणि धर्मात्मा हातुकामोऽभ्यभाषत ॥ कर्ण कर्ण महेष्वास कृप दुर्योधनेति च ॥७-१६५-३३॥
सङ्ग्रामे क्रियतां यत्नो ब्रवीम्येष पुनः पुनः। पाण्डवेभ्यः शिवं वोऽस्तु शस्त्रमभ्युत्सृजाम्यहम् ॥७-१६५-३४॥
इति तत्र महाराज प्राक्रोशद्द्रौणिमेव च। उत्सृज्य च रणे शस्त्रं रथोपस्थे निवेश्य च ॥ अभयं सर्वभूतानां प्रददौ योगयुक्तवान् ॥७-१६५-३५॥
तस्य तच्छिद्रमाज्ञाय धृष्टद्युम्नः समुत्थितः। खड्गी रथादवप्लुत्य सहसा द्रोणमभ्ययात् ॥७-१६५-३६॥
हाहाकृतानि भूतानि मानुषाणीतराणि च। द्रोणं तथागतं दृष्ट्वा धृष्टद्युम्नवशं गतम् ॥७-१६५-३७॥
हाहाकारं भृशं चक्रुरहो धिगिति चाब्रुवन्। द्रोणोऽपि शस्त्राण्युत्सृज्य परमं साम्यमास्थितः ॥७-१६५-३८॥
तथोक्त्वा योगमास्थाय ज्योतिर्भूतो महातपाः। दिवमाक्रामदाचार्यः सद्भिः सह दुराक्रमम् ॥७-१६५-३९॥
द्वौ सूर्याविति नो बुद्धिरासीत्तस्मिंस्तथा गते। एकाग्रमिव चासीद्धि ज्योतिर्भिः पूरितं नभः ॥ समपद्यत चार्काभे भारद्वाजनिशाकरे ॥७-१६५-४०॥
निमेषमात्रेण च तज्ज्योतिरन्तरधीयत। आसीत्किलकिलाशब्दः प्रहृष्टानां दिवौकसाम् ॥ ब्रह्मलोकं गते द्रोणे धृष्टद्युम्ने च मोहिते ॥७-१६५-४१॥
वयमेव तदाद्राक्ष्म पञ्च मानुषयोनयः। योगयुक्तं महात्मानं गच्छन्तं परमां गतिम् ॥७-१६५-४२॥
अहं धनञ्जयः पार्थः कृपः शारद्वतो द्विजः। वासुदेवश्च वार्ष्णेयो धर्मराजश्च पाण्डवः ॥७-१६५-४३॥
अन्ये तु सर्वे नापश्यन्भारद्वाजस्य धीमतः। महिमानं महाराज योगमुक्तस्य गच्छतः ॥७-१६५-४४॥
गतिं परमिकां प्राप्तमजानन्तो नृयोनयः। नापश्यन्गच्छमानं हि तं सार्धमृषिपुङ्गवैः ॥ आचार्यं योगमास्थाय ब्रह्मलोकमरिंदमम् ॥७-१६५-४५॥
वितुन्नाङ्गं शरशतैर्न्यस्तायुधमसृक्क्षरम्। धिक्कृतः पार्षतस्तं तु सर्वभूतैः परामृशत् ॥७-१६५-४६॥
तस्य मूर्धानमालम्ब्य गतसत्त्वस्य देहिनः। किञ्चिदब्रुवतः कायाद्विचकर्तासिना शिरः ॥७-१६५-४७॥
हर्षेण महता युक्तो भारद्वाजे निपातिते। सिंहनादरवं चक्रे भ्रामयन्खड्गमाहवे ॥७-१६५-४८॥
आकर्णपलितः श्यामो वयसाशीतिपञ्चकः। त्वत्कृते व्यचरत्सङ्ख्ये स तु षोडशवर्षवत् ॥७-१६५-४९॥
उक्तवांश्च महाबाहुः कुन्तीपुत्रो धनञ्जयः। जीवन्तमानयाचार्यं मा वधीर्द्रुपदात्मज ॥७-१६५-५०॥
न हन्तव्यो न हन्तव्य इति ते सैनिकाश्च ह। उत्क्रोशन्नर्जुनश्चैव सानुक्रोशस्तमाद्रवत् ॥७-१६५-५१॥
क्रोशमानेऽर्जुने चैव पार्थिवेषु च सर्वशः। धृष्टद्युम्नोऽवधीद्द्रोणं रथतल्पे नरर्षभम् ॥७-१६५-५२॥
शोणितेन परिक्लिन्नो रथाद्भूमिमरिंदमः। लोहिताङ्ग इवादित्यो दुर्दर्शः समपद्यत ॥ एवं तं निहतं सङ्ख्ये ददृशे सैनिको जनः ॥७-१६५-५३॥
धृष्टद्युम्नस्तु तद्राजन्भारद्वाजशिरो महत्। तावकानां महेष्वासः प्रमुखे तत्समाक्षिपत् ॥७-१६५-५४॥
ते तु दृष्ट्वा शिरो राजन्भारद्वाजस्य तावकाः। पलायनकृतोत्साहा दुद्रुवुः सर्वतोदिशम् ॥७-१६५-५५॥
द्रोणस्तु दिवमास्थाय नक्षत्रपथमाविशत्। अहमेव तदाद्राक्षं द्रोणस्य निधनं नृप ॥७-१६५-५६॥
ऋषेः प्रसादात्कृष्णस्य सत्यवत्याः सुतस्य च। विधूमामिव संयान्तीमुल्कां प्रज्वलितामिव ॥ अपश्याम दिवं स्तब्ध्वा गच्छन्तं तं महाद्युतिम् ॥७-१६५-५७॥
हते द्रोणे निरुत्साहान्कुरून्पाण्डवसृञ्जयाः। अभ्यद्रवन्महावेगास्ततः सैन्यं व्यदीर्यत ॥७-१६५-५८॥
निहता हयभूयिष्ठाः सङ्ग्रामे निशितैः शरैः। तावका निहते द्रोणे गतासव इवाभवन् ॥७-१६५-५९॥
पराजयमथावाप्य परत्र च महद्भयम्। उभयेनैव ते हीना नाविन्दन्धृतिमात्मनः ॥७-१६५-६०॥
अन्विच्छन्तः शरीरं तु भारद्वाजस्य पार्थिवाः। नाध्यगच्छंस्तदा राजन्कबन्धायुतसङ्कुले ॥७-१६५-६१॥
पाण्डवास्तु जयं लब्ध्वा परत्र च महद्यशः। बाणशब्दरवांश्चक्रुः सिंहनादांश्च पुष्कलान् ॥७-१६५-६२॥
भीमसेनस्ततो राजन्धृष्टद्युम्नश्च पार्षतः। वरूथिन्यामनृत्येतां परिष्वज्य परस्परम् ॥७-१६५-६३॥
अब्रवीच्च तदा भीमः पार्षतं शत्रुतापनम्। भूयोऽहं त्वां विजयिनं परिष्वक्ष्यामि पार्षत ॥ सूतपुत्रे हते पापे धार्तराष्ट्रे च संयुगे ॥७-१६५-६४॥
एतावदुक्त्वा भीमस्तु हर्षेण महता युतः। बाहुशब्देन पृथिवीं कम्पयामास पाण्डवः ॥७-१६५-६५॥
तस्य शब्देन वित्रस्ताः प्राद्रवंस्तावका युधि। क्षत्रधर्मं समुत्सृज्य पलायनपरायणाः ॥७-१६५-६६॥
पाण्डवास्तु जयं लब्ध्वा हृष्टा ह्यासन्विशां पते। अरिक्षयं च सङ्ग्रामे तेन ते सुखमाप्नुवन् ॥७-१६५-६७॥
ततो द्रोणे हते राजन्कुरवः शस्त्रपीडिताः। हतप्रवीरा विध्वस्ता भृशं शोकपरायणाः ॥७-१६५-६८॥
विचेतसो हतोत्साहाः कश्मलाभिहतौजसः। आर्तस्वरेण महता पुत्रं ते पर्यवारयन् ॥७-१६५-६९॥
रजस्वला वेपमाना वीक्षमाणा दिशो दश। अश्रुकण्ठा यथा दैत्या हिरण्याक्षे पुरा हते ॥७-१६५-७०॥
स तैः परिवृतो राजा त्रस्तैः क्षुद्रमृगैरिव। अशक्नुवन्नवस्थातुमपायात्तनयस्तव ॥७-१६५-७१॥
क्षुत्पिपासापरिश्रान्तास्ते योधास्तव भारत। आदित्येन च सन्तप्ता भृशं विमनसोऽभवन् ॥७-१६५-७२॥
भास्करस्येव पतनं समुद्रस्येव शोषणम्। विपर्यासं यथा मेरोर्वासवस्येव निर्जयम् ॥७-१६५-७३॥
अमर्षणीयं तद्दृष्ट्वा भारद्वाजस्य पातनम्। त्रस्तरूपतरा राजन्कौरवाः प्राद्रवन्भयात् ॥७-१६५-७४॥
गान्धारराजः शकुनिस्त्रस्तस्त्रस्ततरैः सह। हतं रुक्मरथं दृष्ट्वा प्राद्रवत्सहितो रथैः ॥७-१६५-७५॥
वरूथिनीं वेगवतीं विद्रुतां सपताकिनीम्। परिगृह्य महासेनां सूतपुत्रोऽपयाद्भयात् ॥७-१६५-७६॥
रथनागाश्वकलिलां पुरस्कृत्य तु वाहिनीम्। मद्राणामीश्वरः शल्यो वीक्षमाणोऽपयाद्भयात् ॥७-१६५-७७॥
हतप्रवीरैर्भूयिष्ठं द्विपैर्बहुपदातिभिः। वृतः शारद्वतोऽगच्छत्कष्टं कष्टमिति ब्रुवन् ॥७-१६५-७८॥
भोजानीकेन शिष्टेन कलिङ्गारट्टबाह्लिकैः। कृतवर्मा वृतो राजन्प्रायात्सुजवनैर्हयैः ॥७-१६५-७९॥
पदातिगणसंयुक्तस्त्रस्तो राजन्भयार्दितः। उलूकः प्राद्रवत्तत्र दृष्ट्वा द्रोणं निपातितम् ॥७-१६५-८०॥
दर्शनीयो युवा चैव शौर्ये च कृतलक्षणः। दुःशासनो भृशोद्विग्नः प्राद्रवद्गजसंवृतः ॥७-१६५-८१॥
गजाश्वरथसंयुक्तो वृतश्चैव पदातिभिः। दुर्योधनो महाराज प्रायात्तत्र महारथः ॥७-१६५-८२॥
गजान्रथान्समारुह्य परस्यापि हयाञ्जनाः। प्रकीर्णकेशा विध्वस्ता न द्वावेकत्र धावतः ॥७-१६५-८३॥
नेदमस्तीति पुरुषा हतोत्साहा हतौजसः। उत्सृज्य कवचानन्ये प्राद्रवंस्तावका विभो ॥७-१६५-८४॥
अन्योन्यं ते समाक्रोशन्सैनिका भरतर्षभ। तिष्ठ तिष्ठेति न च ते स्वयं तत्रावतस्थिरे ॥७-१६५-८५॥
धुर्यान्प्रमुच्य तु रथाद्धतसूतान्स्वलङ्कृतान्। अधिरुह्य हयान्योधाः क्षिप्रं पद्भिरचोदयन् ॥७-१६५-८६॥
द्रवमाणे तथा सैन्ये त्रस्तरूपे हतौजसि। प्रतिस्रोत इव ग्राहो द्रोणपुत्रः परानियात् ॥७-१६५-८७॥
हत्वा बहुविधां सेनां पाण्डूनां युद्धदुर्मदः। कथञ्चित्सङ्कटान्मुक्तो मत्तद्विरदविक्रमः ॥७-१६५-८८॥
द्रवमाणं बलं दृष्ट्वा पलायनकृतक्षणम्। दुर्योधनं समासाद्य द्रोणपुत्रोऽब्रवीदिदम् ॥७-१६५-८९॥
किमियं द्रवते सेना त्रस्तरूपेव भारत। द्रवमाणां च राजेन्द्र नावस्थापयसे रणे ॥७-१६५-९०॥
त्वं चापि न यथापूर्वं प्रकृतिस्थो नराधिप। कर्णप्रभृतयश्चेमे नावतिष्ठन्ति पार्थिवाः ॥७-१६५-९१॥
अन्येष्वपि च युद्धेषु नैव सेनाद्रवत्तदा। कच्चित्क्षेमं महाबाहो तव सैन्यस्य भारत ॥७-१६५-९२॥
कस्मिन्निदं हते राजन्रथसिंहे बलं तव। एतामवस्थां सम्प्राप्तं तन्ममाचक्ष्व कौरव ॥७-१६५-९३॥
तत्तु दुर्योधनः श्रुत्वा द्रोणपुत्रस्य भाषितम्। घोरमप्रियमाख्यातुं नाशकत्पार्थिवर्षभः ॥७-१६५-९४॥
भिन्ना नौरिव ते पुत्रो निमग्नः शोकसागरे। बाष्पेण पिहितो दृष्ट्वा द्रोणपुत्रं रथे स्थितम् ॥७-१६५-९५॥
ततः शारद्वतं राजा सव्रीडमिदमब्रवीत्। शंसेह सर्वं भद्रं ते यथा सैन्यमिदं द्रुतम् ॥७-१६५-९६॥
अथ शारद्वतो राजन्नार्तिं गच्छन्पुनः पुनः। शशंस द्रोणपुत्राय यथा द्रोणो निपातितः ॥७-१६५-९७॥
कृप उवाच॥
वयं द्रोणं पुरस्कृत्य पृथिव्यां प्रवरं रथम्। प्रावर्तयाम सङ्ग्रामं पाञ्चालैरेव केवलैः ॥७-१६५-९८॥
ततः प्रवृत्ते सङ्ग्रामे विमिश्राः कुरुसोमकाः। अन्योन्यमभिगर्जन्तः शस्त्रैर्देहानपातयन् ॥७-१६५-९९॥
ततो द्रोणो ब्राह्ममस्त्रं विकुर्वाणो नरर्षभः। अहनच्छात्रवान्भल्लैः शतशोऽथ सहस्रशः ॥७-१६५-१००॥
पाण्डवाः केकया मत्स्याः पाञ्चालाश्च विशेषतः। सङ्ख्ये द्रोणरथं प्राप्य व्यनशन्कालचोदिताः ॥७-१६५-१०१॥
सहस्रं रथसिंहानां द्विसाहस्रं च दन्तिनाम्। द्रोणो ब्रह्मास्त्रनिर्दग्धं प्रेषयामास मृत्यवे ॥७-१६५-१०२॥
आकर्णपलितः श्यामो वयसाशीतिपञ्चकः। रणे पर्यचरद्द्रोणो वृद्धः षोडशवर्षवत् ॥७-१६५-१०३॥
क्लिश्यमानेषु सैन्येषु वध्यमानेषु राजसु। अमर्षवशमापन्नाः पाञ्चाला विमुखाभवन् ॥७-१६५-१०४॥
तेषु किञ्चित्प्रभग्नेषु विमुखेषु सपत्नजित्। दिव्यमस्त्रं विकुर्वाणो बभूवार्क इवोदितः ॥७-१६५-१०५॥
स मध्यं प्राप्य पाण्डूनां शररश्मिः प्रतापवान्। मध्यङ्गत इवादित्यो दुष्प्रेक्ष्यस्ते पिताभवत् ॥७-१६५-१०६॥
ते दह्यमाना द्रोणेन सूर्येणेव विराजता। दग्धवीर्या निरुत्साहा बभूवुर्गतचेतसः ॥७-१६५-१०७॥
तान्दृष्ट्वा पीडितान्बाणैर्द्रोणेन मधुसूदनः। जयैषी पाण्डुपुत्राणामिदं वचनमब्रवीत् ॥७-१६५-१०८॥
नैष जातु परैः शक्यो जेतुं शस्त्रभृतां वरः। अपि वृत्रहणा सङ्ख्ये रथयूथपयूथपः ॥७-१६५-१०९॥
ते यूयं धर्ममुत्सृज्य जयं रक्षत पाण्डवाः। यथा वः संयुगे सर्वान्न हन्याद्रुक्मवाहनः ॥७-१६५-११०॥
अश्वत्थाम्नि हते नैष युध्येदिति मतिर्मम। हतं तं संयुगे कश्चिदाख्यात्वस्मै मृषा नरः ॥७-१६५-१११॥
एतन्नारोचयद्वाक्यं कुन्तीपुत्रो धनञ्जयः। अरोचयंस्तु सर्वेऽन्ये कृच्छ्रेण तु युधिष्ठिरः ॥७-१६५-११२॥
भीमसेनस्तु सव्रीडमब्रवीत्पितरं तव। अश्वत्थामा हत इति तच्चाबुध्यत ते पिता ॥७-१६५-११३॥
स शङ्कमानस्तन्मिथ्या धर्मराजमपृच्छत। हतं वाप्यहतं वाजौ त्वां पिता पुत्रवत्सलः ॥७-१६५-११४॥
तदतथ्यभये मग्नो जये सक्तो युधिष्ठिरः। अश्वत्थामानमाहेदं हतः कुञ्जर इत्युत ॥ भीमेन गिरिवर्ष्माणं मालवस्येन्द्रवर्मणः ॥७-१६५-११५॥
उपसृत्य तदा द्रोणमुच्चैरिदमभाषत। यस्यार्थे शस्त्रमाधत्से यमवेक्ष्य च जीवसि ॥ पुत्रस्ते दयितो नित्यं शोऽश्वत्थामा निपातितः ॥७-१६५-११६॥
तच्छ्रुत्वा विमनास्तत्र आचार्यो महदप्रियम्। नियम्य दिव्यान्यस्त्राणि नायुध्यत यथा पुरा ॥७-१६५-११७॥
तं दृष्ट्वा परमोद्विग्नं शोकोपहतचेतसम्। पाञ्चालराजस्य सुतः क्रूरकर्मा समाद्रवत् ॥७-१६५-११८॥
तं दृष्ट्वा विहितं मृत्युं लोकतत्त्वविचक्षणः। दिव्यान्यस्त्राण्यथोत्सृज्य रणे प्राय उपाविशत् ॥७-१६५-११९॥
ततोऽस्य केशान्सव्येन गृहीत्वा पाणिना तदा। पार्षतः क्रोशमानानां वीराणामच्छिनच्छिरः ॥७-१६५-१२०॥
न हन्तव्यो न हन्तव्य इति ते सर्वतोऽब्रुवन्। तथैव चार्जुनो वाहादवरुह्यैनमाद्रवत् ॥७-१६५-१२१॥
उद्यम्य बाहू त्वरितो ब्रुवाणश्च पुनः पुनः। जीवन्तमानयाचार्यं मा वधीरिति धर्मवित् ॥७-१६५-१२२॥
तथापि वार्यमाणेन कौरवैरर्जुनेन च। हत एव नृशंसेन पिता तव नरर्षभ ॥७-१६५-१२३॥
सैनिकाश्च ततः सर्वे प्राद्रवन्त भयार्दिताः। वयं चापि निरुत्साहा हते पितरि तेऽनघ ॥७-१६५-१२४॥
सञ्जय उवाच॥
तच्छ्रुत्वा द्रोणपुत्रस्तु निधनं पितुराहवे। क्रोधमाहारयत्तीव्रं पदाहत इवोरगः ॥७-१६५-१२५॥
